Berriak
Atzealdea

Osasun alarmari buruzko irizpide berrituak

Covid-19

2020·05·11

JOAN-ETORRIEI ETA IZAERA SOZIALEKO NEURRIEI BURUZ
1. Langileek ziurtagiri edo agiriren bat eraman behar al dute beren lanera oinez edo autoz joatean?
Ez da nahitaezkoa, baina komeni da lanerako joan-etorrietan eramatea.
Eusko Jaurlaritzak erantzukizunpeko adierazpen-eredu bat eman du, BOEn ere beste bat argitaratu da. Horien antzeko beste batzuk ere baliozkotzat jotzen dira.
Ziurtagiria eraman ezean, emandako informazioa baloratuko da eta zalantzarik sortuz gero, egin beharreko konprobazioak egingo dira.
2. Pertsona bat ibil al daiteke bide publikoetan?
Pertsonek honako kasu hauetan zirkulatu ahal izango dute bide edo eremu publikoetatik:
a) Elikagaiak, produktu farmazeutikoak eta behar-beharrezkoak direnak erosteko eta, ezarritako baldintzen arabera, deseskalatze-prozesuko 0 eta 1 Fasean baimendutakoak ere bai (esaterako, txikizkako merkataritza-lokaletara, ile-apaindegietara joateko,etab.)
b) Osasun zentro, zerbitzu eta establezimenduetara joateko.
c) Lantokira joateko, lan egitera edo jarduera profesionala edo enpresariala egitera.
d) Ohiko bizilekura itzultzeko.
e) Adinekoei, adingabeei, mendekoei, desgaitasuna duten pertsonei edo bereziki ahulak diren pertsonei laguntzeko eta zaintza emateko.
f) Finantza-entitateetara, aseguru-entitateetara, notaritzetara, abokatuengana, gestorietara edo finken administrazioko bulegoetara joateko.
g) Ezinbesteko kausagatik edo premia-egoeragatik.
h) Antzeko beste jarduera batzuk egiteko.
Euskal Autonomia Erkidegoaren eta haren lurraldeen eremuan joan-etorriak egin daitezke, heziketa- eta prestakuntza-arrazoiengatik, edo adinekoak, adingabeak, menpekotasuna edo desgaitasuna duten pertsonak zaintzeko edo haiei laguntzeko bada, edo ezinbesteko arrazoiengatik edo horien antzeko beste edozein arrazoirengatik.
14 urtetik beherakoak heldu arduradunarekin joan ahal dira, heldua baimendutako jarduerak egitera joaten denean.
Zerbitzuak edo produktuak erosteko joan-etorriak bizilekua dagoen udalerrian edo horren ondoan dauden establezimendu eta lokal baimenduetara joateko izan behar dira, salbu eta zerbitzua edo produktua lokal edo establezimendu horietan ez badago.
Autonomia Erkidegoaren barruan, beharrizana badago, ilobak zaintzera joan ahal da edo ilobak beste leku batera eraman ahal dira, senideek zain ditzaten.
Hala ere, joan-etorriak ahalik eta gehien murriztea gomendatzen da.
Aire zabalean egiten den jarduera fisiko ez profesionalaren erregulazioa (paseoak eta banakako kirola).
Zer baldintza bete behar dira jarduera fisikoa egin ahal izateko?:
 14 urtetik gorakoa izatea.
 Kirol indibidualeko jarduera izatea, beste batekin kontakturik izan gabe egiten dena.
 Egunean behin, ezarritako ordutegi-tarteen arabera. Ez dago denbora mugarik.
Non egin ahal da?:
 Bizilekua dagoen udalerriko edo horren ondoko udalerriko edozein bide edo esparru publikotan, natura-eremu eta berdeguneetan ere bai.
 Ezin da kirol-instalazio itxietan egin.
 Bakoitza bizi den udalerriaren barruan edo horren ondoko udalerrian mendira joan daiteke edo beste kirol bat egin (esaterako, txirrindularitza), eta hara joateko norberaren autoa ere erabil daiteke, baina jarduera banaka edo harekin bizi diren familiako pertsonekin egin behar da.
Paseoak nola egingo dira?
 Paseoak banaka egin ahal izango dira, edo norberarekin bizi diren pertsona gehiagorekin edo norbera zaintzen duen pertsonarekin, beti ere, ezarritako ordu-tarteen barruan eta bakoitzaren udalerrian edo horren ondokoan.
Kontaktu fisikoa eskatzen ez duen banakako kirola nola egingo da?
Banaka egin behar da, salbu eta lagunduta joatea behar-beharrezkoa bada, eta norbera bizi den udalerriaren barruan edo horren ondokoan. Hala ere, beharrizanagatik lagunduta atera behar duten pertsonak haiekin bizi den norbaitekin edo haien etxeko langilearekin edo zaintzaile ofizialarekin aterako dira
Senderismoa egin ahal da?
Bai, lehiazkoa ez den kirol-jarduera baita.
Eta kirol- edo aisialdi-ehiza eta kirol- edo aisialdi–arrantza?
Ez daude baimenduta.
Kutsatzeak eragozteko zer egin behar da?
Arau orokor gisa, jarduera horietan, beste pertsonekiko gutxienez 2 metroko tartea gordeko da.
Beharrezkoa ez bada, ez da geldialdirik egingo.
Zeintzuk dira banakako kirola eta paseoak egiteko ordu-tarteak?
 14 urtetik gorakoak 06:00etatik 10:00etara eta 20:00etatik 23:00etara.
 70 urtetik gorakoak eta menpekotasuna daukaten pertsonak (haiekin bizi den batek lagunduta atera behar dutenak) 10:00etatik 12:00etara eta 19:00etatik 20:00etara.
 Salbuespenez, osasun-arrazoiengatik eta kontziliazio-arrazoiengatik egin ahal izango da jarduera fisikoa ezarritako ordu-tarteetatik kanpo.
 5.000 biztanletik beherako udalerrietan ez da ordu-tarterik ezarriko eta aipatutako jarduera guztiak egin ahal izango dira 06:00etatik 23:00etara. Hala ere, jarduera 5000 biztanletik gora dauzkaten ondoko udalerrietan egiten bada, udalerri horretarako ezarritako ordu-tarteak errespetatu beharko dira.
Eta kirol-jarduera profesional eta federatua?
Kirolari profesionalek entrenamenduak egin ahal dituzte, banaka, aire zabalean eta bizi diren probintziako mugen barruan. Entrenamenduen iraupena eta ordutegia, kirolerako sasoi fisikoa mantentzeko beharrezkoa dena izango da. Beste pertsona bat ere egon ahal da, entrenatzaile-lanak egiten, baina segurtasun-neurriak errespetatu behar dira.
Kirol profesionalak direla egiaztatzeko erabili ahal da kasuan-kasuko federazioak emandako kirol-lizentzia edo goi mailako kirolaria izatearen ziurtagiria.
Aurreko paragrafoaren barruan sartzen ez diren kirolari federatuek entrenamenduak egin ahal dituzte banaka, aire zabalean, egunean bi aldiz, 6:00etatik 10:00etara bitartean eta 20:00etatik 23:00etara bitartean eta bizi diren udalerrian edo horren ondokoan. Kirolari federatuak direla egiaztatzeko kasuan kasuko federazioak emandako kirol-lizentzia erabili ahal dute.
Arau orokor gisa, jarduera horiek egitean pertsonen arteko gutxienez 2 metroko tartea gordeko da eta bizikletak, patinak edo horien antzeko zerbait erabiliz gero, hamar 
metroko tartea gorde beharko da. Gutxienezko distantzia horiek betetzea ez da eskatuko, kirol egokitua bada.
Kirolari profesionalak zein federatuak kirola egitera ibilgailu motordunez edo garraio publikoz joan ahal dira, beti ere ezarritako gehienezko lurralde-mugen barruan.
Bi kasuetan, kirol egokitua edo paralinpikoa egiten dutenek beren kirol-jarduera beste kirolari batek lagunduta egin ahal dute, baldin eta ezinbestekoa bada. Horrelakoetan, pertsonen arteko segurtasun-tarteak kirola praktikatu ahal izateko beste murriztuko dira, bi kirolariek aurpegiko maskara erabili beharko dituzte eta norberaren higienea zein kasu bakoitzean beharrezkoa den arnas-etiketa bermatzeko egokitzat jotzen diren neurriak aplikatuko dira.
Kirol-jarduera federatuaren barruan, animaliek parte hartzen duten kirol-jardueren kasuan, kirola aire zabalean eta banaka egin ahal da, animaliak dauden lekuan, aldez aurretiko hitzordua eskatuta eta denbora-tarte horretan.
14 urtetik beherako eta 70 urtetik gorako kirolari federatuak kirola banaka eta aire zabalean (ez instalazioetan) egin ahal dute, ezarritako ordu-tarteetan, egunean bi aldiz, haien udalerriaren barruan eta entrenatzailerik gabe, hau da, gainerako kirolari federatuen baldintza berberetan.
3. Eta 14 urtetik beherakoen joan-etorriak?
14 urtetik beherakoek egunean paseo bat eman ahal dute, haiekin bizi direnekin edo heldu arduradun batekin. Heldua gehienez ere hiru umerekin joan ahal da. Irteera etxearen inguruan egingo da eta 12:00etatik 19:00etara. (salbu eta 5000 biztanletik beherako udalerrietan, horietan ez baitago ordu-tarte mugaturik).
Heldu arduraduna umearen gurasoa, edo legezko edo izatezko zaintzailea, harrerako gurasoa edo kuradorea ez bada, heldu horrek horien aldez aurretiko baimena izan beharko du.
Gehienez, ordubete atera ahal dira 12:00ak eta 19:00ak bitartean. Norberaren udalerriko edo ondoko udalerriko erabilera publikoko edozein esparrutatik edo bidetatik ibili ahal dira, baimendutako berdeguneetatik eta natura-guneetatik ere bai, eta hirugarren batzuekin gutxienez bi metroko tartea gorde behar da. Aire zabaleko haurrentzako aisialdi-eremuetara ezin da sartu, ezta kirol instalazioetara ere.
Umeek beren jostailuak erabili ahal dituzte, baina ezin dituzte familiakoak ez diren beste pertsona batzuekin partekatu.
4. Etxebizitzetan talde txikiak harreman sozialetarako elkartu ahal dira?
Ez
5. Osasun-arazoak dituzten pertsonak atera ahal dira etxetik ezarritako ordutegietatik kanpo?
Bai, baldin eta jarduera zehatz bat egin beharra ezartzen duen mediku-ziurtagiria edo -justifikantea baldin badaukate erakusteko.
6. Azalera handiko saltokietara edo horien antzekoetara erosketak egitera joatea baimenduta dago?
Elikagaiak edo baimendutako produktuak erostera joateko, ahalik eta joan-etorri gutxien egin behar dira, eta hurbileneko tokietara joan behar da. Azalera handiko saltokietara edo horien antzekoetara joan ahal da, bakoitza bizi den udalerritik hurbil badago.
Horrez gain, ohiko bizilekutik lantokira edo lantokitik ohiko bizilekura doan ibilbidean dauden saltoki eta azalera handietara erosketak egitera joatea baimenduta dago.
7. Mendekotasuna duten familiartekoak bisitatu al daitezke?
Bai, laguntzeko eta zaintzeko.
8. Mendekotasuna daukan pertsona bat naiz. Arreta ematen didan pertsona etorri ahal izango da?
Bai.
9. Adingabeen zaintza aldatzeko mugitu al naiteke?
Bai.
10. Utzi al ditzaket seme-alabak normalean zaintzen dituen pertsonaren kargura lanera joan behar badut?
Bai, adingabeak edo mendekoak zaintzea dela ulertzen da.
11. Jaitsi al daiteke zaborra kalera?
Bai, hurbilen dagoen gunera, eta ezinbestekoa den denboran.
12. Maskota kalera atera dezaket?
Onartutako neurri berrien arabera, paseatzera edo kirola egitera ateratzean edo haurren irteera kontrolatuetan txakurrak ere eraman daitezke, beti ere udal ordenantzak errespetatuz, osasun- eta higiene-neurriak gordez eta jende gehiegi ez dabilela zainduz.
Horrez gain, maskota banaka edo 14 urtetik beherakoek lagunduta ateratzeko aukerak indarrean jarraitzen du, behar beste denboraz eta bizilekutik hurbil.
13. Joan al daiteke parkera, hondartzara edo mendira?
Bai, paseatzeko, kirola egiteko edo haurrak ateratzeko onartutako neurriek mugen barruan.
14. Hondartzetan egin daitezkeen jarduerak.
Paseoa eman edo kirola egin daiteke hondartzan zein itsasoan, kasuan kasuko udalerriak ezartzen duenaren arabera. Aisialdi-bainuak ez daude baimenduta, ezta geldi egonda eguzkia hartzea ere.
15. Zeintzuk dira, lurreko garraioan, ibilgailuetan joan ahal izateko baldintzak?
Bederatzi plazara arteko ibilgailu pribatuetan ilara bakoitzean pertsona bakar bat joan ahal izango da, diagonalean eta aurpegiko maskara erabili beharrik gabe. Ilara bakoitzean bi pertsona joateko aukera ere badago, baina kasu horretan aurpegiko maskara eraman behar dute.
Etxe berean bizi direnak ibilgailu berean joan ahal dira, ibilgailuak baimenduta dituen lekuen muga errespetatuta, eta aurpegiko maskara erabili beharrik gabe.
Ibilgailu batzuetan, beren ezaugarri teknikoengatik, eserlekuen ilara bakar bat egoten da, esaterako, ibilgailu astunen kabinetan, furgonetetan edo beste batzuetan. Horrelakoetan, gehienez ere bi pertsona joan ahal dira eta aurpegiko maskarak jarri behar dituzte.
Bederatzi plazara arteko (gidaria barne) bidaiarien ibilgailu publikoetan gidariarena ez gainerako ilara gehigarri bakoitzean bi pertsona ere joan ahal dira, eta bidaiarien artean gorde ahal den gehienezko distantzia gorde behar da. Bidaiariak etxe berean bizi badira, ordea, hiru pertsona ere joan ahal dira.
Bidaiarien garraiobide publikoetan erabiltzaile guztiek aurpegiko-maskarak erabili behar dituzte eta Osasun-Agintaritzak ezarritako neurriak errespetatu. Bidaiarien arten gutxienez metro eta erdiko distantzia, eta ahal bada bi metrokoa, gorde behar da derrigorrez, eta komeni da distantzia hori sarreretan aretoetan eta itxaroteko eremuetan ere mantentzea.
Autobusetan gidariaren atzeko lehen eserlekua beti hutsik egon behar da eta baimentzen diren gehienezko eserlekuen erdiak baino gehiago ezin dira okupatu. Bidaiarien ondoan eserleku huts bana egon behar da, beste bidaiari baten ondo-ondoan eserita ez egoteko, baina hori ez da beharrekoa elkarrekin bizi diren pertsonen kasuan.
16. Motozikleten, ziklomotoreen eta L kategoriako ibilgailuen okupazio-baldintzak zeintzuk dira?
Bi pertsona joan daitezke, baldin eta biseradun kasko integrala badaramate edo aurpegiko maskarak erabiltzen badituzte edo etxe berean bizi badira. Eskularruak erabiltzea derrigorrezkoa da.
17. Joan al naiteke familiarteko baten bila aireportura, geltokira...?
Ez. Bakarrik baimenduta dago adinekoei, adingabekoei, menpekotasuna dutenei, desgaitasuna duten pertsonei, edo bereziki zaurgarriak diren pertsonei laguntzeko denean.
18. Joan al daiteke odola ematera?
Bai, osasun-agintaritzak deituta eta neurriak hartuta.
19. Joan al daiteke bigarren bizilekura?
Ez.
20. IAT iraungita daukan ibilgailu batekin zirkulatu ahal da.
Errege Dekretuaren Hirugarren Xedapen Gehigarria kontuan hartuta, Sektore Publikoko erakundeen prozedurak izapidetzeko epeak etenda geratu dira, eta berriz hasiko dira, haren indarraldia amaitzen denean. Egoera horietan zirkulatu daiteke.
IAT estazioak ireki arren, epeek etenda jarraitzen dute.
Hala ere, ez da inola ere onartuko gauden urtea baino lehenagoko muga-eguna badu.
21. Baserrietan edo landa-eremuetan dauden animaliei jaten emateko joan-etorriak egin daitezke?
Bai.
22. Ordezkaritza sindikaleko eta patronaleko jarduerak egiten dituzten pertsonek zirkulatu dezakete eta joan-etorriak egin?
Bai, baldin eta joan-etorri horien helburua langileei eta enplegatzaileei asistentzia bermatzea bada.